Genuistics

Κατά καιρούς έχουμε ακούσει διάφορα αναφορικά με τη γλώσσα μας, τα οποία πιστεύουμε και αναπαράγουμε άκριτα. Ποιος από εμάς δεν έχει θεωρήσει την ελληνική γλώσσα ανώτερη από όλες τις άλλες και λέξεις, όπως geology ή biology, ελληνικό δημιούργημα, ενώ στην ουσία δεν είναι; Αυτές είναι μερικές από τις προκαταλήψεις σχετικά με τη γλώσσα, οι οποίες αξίζουν μία αποσαφήνιση.

1. Ο γραπτός λόγος είναι ανώτερος από τον προφορικό. Δεν ισχύει. Μπορούμε να πούμε ότι ο γραπτός λόγος είναι πιο προσεγμένος ή ότι συμβάλλει στη διατήρηση του πνευματικού πολιτισμού ενός έθνους υποστηρίζοντας το ρητό ότι ''τα γραπτά μένουν''. Ωστόσο, ο προφορικός λόγος είναι εξίσου σημαντικός δεδομένου ότι διευκολύνει την επικοινωνία των ομιλητών. Άλλωστε, όταν αναφερόμαστε στη γλώσσα θα πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας ότι, σύμφωνα με τους γλωσσολόγους, εννοούμε τον προφορικό λόγο και όχι τη γραφή.
2. Κάποιες γλώσσες είναι ανώτερες από κάποιες άλλες. Δεν μπορούμε να πούμε ότι υπάρχουν γλώσσες ανώτερες ή κατώτερες. Οι γλώσσες είναι ισότιμες εφόσον εξυπηρετούν τις ανάγκες έκφρασης των ομιλητών τους. Το γεγονός ότι κάποιες γλώσσες έχουν πιο πλούσιο λεξιλόγιο από άλλες οφείλεται στον αναπτυγμένο πολιτισμό ενός λαού, ο οποίος καθιστά αναγκαία την ύπαρξη ανάλογου λεξιλογίου.
3. Η εισροή ξένων λέξεων έχει ως αποτέλεσμα τον αφανισμό μίας γλώσσας. Όχι, μία γλώσσα χάνεται και θεωρείται πλέον νεκρή όταν δεν υπάρχουν οι ομιλητές της, δηλαδή όταν χαθεί ένας λαός τότε θα έχει χαθεί και η γλώσσα του. Από τη στιγμή που μία γλώσσα είναι ζωντανή αλλάζει αναπόφευκτα. Δεν υπάρχει επιστημονική απόδειξη ότι μία αλλαγή είναι καλύτερη ή χειρότερη, είναι απλώς μία αλλαγή. Τα δάνεια της ελληνικής από την αγγλική εξηγούνται βάσει της πολιτικής και οικονομικής κυριαρχίας των αγγλόφωνων πολιτισμών και σε καμία περίπτωση δεν φθείρουν ή αφανίζουν τη γλώσσα μας.
4. Οι νέοι είναι γλωσσικά πένητες. Βασικό επιχείρημα όσων υποστηρίζουν την άποψη αυτή είναι η χρήση των greeklish. Τα greeklish είναι ένας συγκεκριμένος τρόπος γραφής, ο οποίος περιορίζεται σε συγκεκριμένες περιστάσεις. Δεν είμαστε σε θέση να πούμε ότι οι νέοι είναι γλωσσικά ελλιπείς δεδομένου ότι το ''γλωσσικά'' σχετίζεται με τον προφορικό λόγο. Γι' αυτό, μη μπορώντας να συγκρίνουμε προφορικό και γραπτό λόγο, κάθε απάντηση σχετικά με το ερώτημα αυτό θεωρείται επισφαλής. Γενικότερα, η ''γλώσσα των νέων'' δεν είναι κάτι κατώτερο και κατακριτέο, είναι απλώς μία γλωσσική ποικιλία, η οποία χρησιμοποιείται κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες.
5. Οι λέξεις geology, cardiology, hydrometer και άλλες παρόμοιες είναι ελληνικές. Ούτε αυτό ισχύει. Οι λέξεις αυτές καθώς και άλλες παρόμοιες, οι οποίες σχετίζονται με κλάδους της επιστήμης δεν θεωρούνται ελληνικές διότι δεν είναι προϊόν ελληνικής σκέψης. Με άλλα λόγια, δεν τις επινόησαν Έλληνες, απλώς οι δημιουργοί τους δανείστηκαν ελληνικές λέξεις ως συνθετικά τους. Ο λόγος για τον οποίο τα συνθετικά είναι ελληνικής καταγωγής είναι ότι προσδίδουν αφενός κύρος, λόγω της θέσης που κατέχει η ελληνική παγκοσμίως ως φορέας πολιτισμού και αφετέρου έναν πιο λόγιο τόνο, ο οποίος δεν υπάρχει στο καθημερινό λεξιλόγιο των δημιουργών τους.

Για περισσότερα σχετικά με τους μύθους της γλώσσας βλ. Δέκα μύθοι για την ελληνική γλώσσα, Χάρης Ι. (επιμ.), Αθήνα 2001

Πηγή: polispost.com

Η ψυχογλωσσολογία είναι ένας βασικός επιστημονικός κλάδος της Γλωσσολογίας που μεταξύ άλλων ασχολείται με την γλωσσική επεξεργασία. Οι ψυχογλωσσολόγοι χρησιμοποιούν στην έρευνα τους δεδομένα που λαμβάνουν από ψυχογλωσσολογικά πειράματα.

Στην παρούσα ανάρτηση θα ασχοληθούμε με ένα πείραμα λεξικής απόφασης, το οποίο παρουσιάζει πραγματικές λέξεις (για παράδειγμα ποτήρι, τραπέζι, λάμπα) και μη πραγματικές (για παράδειγμα καμπούλι, τόφι, νόπα) και μετράει την ακρίβεια στις απαντήσεις και τον χρόνο αντίδρασης των ατόμων που παίρνουν μέρος στο πείραμα αυτό.

Με αυτού του είδους το πείραμα οι ψυχογλωσσολόγοι επιδιώκουν να παρατηρήσουν ποιος είναι ο τρόπος με τον οποίο αντιδρούν οι φυσικοί ομιλητές όταν διαβάζουν μια λέξη. Πρόκειται δηλαδή για οπτική αναγνώριση λέξεων.

Οι φυσικοί ομιλητές της γλώσσας που χρησιμοποιείται στο πείραμα έχουν 100% επιτυχία στις απαντήσεις που δίνουν. Αναγνωρίζουν πολύ γρήγορα τις πραγματικές λέξεις που παρουσιάζονται μπροστά τους και δεν δυσκολεύονται καθόλου να αποφασίσουν αν μία λέξη δεν υπάρχει στη γλώσσα τους, δηλαδή είναι μη πραγματική.

Σε αυτό εδώ το πείραμα, το οποίο είναι στην αγγλική γλώσσα, καλούμαστε να αποφασίσουμε το αν υπάρχει ή όχι η λέξη. Προκειμένου να ξεκινήσουμε το πείραμα πατάμε το space bar και για να απαντήσουμε στο πείραμα πατάμε το πλήκτρο Z αν η λέξη δεν είναι πραγματική και το πλήκτρο M αν είναι πραγματική.

Στο τέλος εμφανίζονται τα αποτελέσματα του πειράματος.
Μπορούμε να δούμε με πόση ακρίβεια απαντήσαμε στο πείραμα και φυσικά τον μέσο όρο του χρόνου αντίδρασης. Τα αποτελέσματα της παραπάνω εικόνας προέρχονται από κάποιο μη φυσικό ομιλητή της αγγλικής. Όσον αφορά τον χρόνο αντίδρασης παρατηρούμε ότι ο εγκέφαλος χρειάζεται περισσότερο χρόνο για να επεξεργαστεί μία μη πραγματική λέξη σε σχέση με μία πραγματική.

Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι πολλές φορές εξαιτίας διαφόρων παραγόντων, όπως της βιασύνης, της κούρασης, της αδυναμίας συγκέντρωσης ίσως δοθούν κάποιες λάθος απαντήσεις. Τα σφάλματα όμως αυτά δεν θα επηρεάσουν τα αποτελέσματα του πειράματος μιας και υπάρχει περιθώριο σφάλματος.

Σχετικές αναρτήσεις; Τι είναι η λεξική απόφαση;

Τα άτομα που παίρνουν μέρος σε ψυχογλωσσολογικά πειράματα πολλές φορές αντιμετωπίζουν δοκιμασίες, στις οποίες είναι αναγκαίο να αποφασίσουν αν η λέξη που διαβάζουν ή ακούνε είναι ή όχι μία πραγματική λέξη.

H Ευρώπη είναι πατρίδα 200 γλωσσών σε 50 έθνη. Tο γράφημα δείχνει πώς σιγά-σιγά χάνει τη γλωσσική της ποικιλία. 

Στην Ουκρανία υπάρχουν μόνο 6 άνθρωποι που μιλούν Καραμαϊκά. Η γλώσσα Ume Sami ομιλείται από μόλις 10 άτομα που μένουν κοντά στα στη Σκανδιναβική Οροσειρά. 574 άτομα μιλούν Κορνουαλικά. Αυτές είναι μερικές από τις γλώσσες υπό εξαφάνιση στην Ευρώπη, που θα μπορούσαν με ευκολία να ενταχθούν στις 139 ήδη εξαφανισμένες γλώσσες στον κόσμο, επειδή τα άτομα που μιλούσαν πέθαναν μαζί με αυτές την προηγούμενη χιλιετία. 

Σύμφωνα με την UNESCO, αν συνεχίσουμε έτσι, μέχρι το τέλος του αιώνα, οι μισές γλώσσες στον κόσμο θα έχουν εξαφανιστεί. Τέσσερις από τις γλώσσες υπό εξαφάνιση στην Ευρώπη βρίσκονται στη Μεγάλη Βρετανία και τα νησιά της Μάγχης, Guernésiais και Jèrriais, με 1000 περίπου ομιλητές, όπως τα Κορνουαλικά και η γλώσσα Μανξ. Μάλιστα, για τη γλώσσα Μανξ υπάρχει η εξής ιστορία: ο τελευταίος ομιλητής Μανξ πέθανε το 1974. 

Πριν πεθάνει, όμως, ζήτησε από τους ντόπιους να προσπαθήσουν να αναγεννήσουν τη γλώσσα. Έτσι, τώρα 50 νεαροί μαθητές έχουν γραφτεί σε ένα πρόγραμμα για να μάθουν κορνουαλικά ως μητρική τους γλώσσα. Οι γλώσσες τίθενται υπό εξαφάνιση όταν σταματούν να ομιλούνται από νεαρές ηλικίες. Ακόμα κι αν οι παππούδες μας μιλούν μια γλώσσα καλά και οι γονείς μας την καταλαβαίνουν, αν εμείς δεν έρθουμε σε επαφή με αυτήν, την οδηγούμε σ’ εξαφάνιση. Και όταν πεθαίνει μία γλώσσα, πεθαίνει ένας πολιτισμός. Σε νούμερα: 90% των γλωσσών βρίσκονται σε κίνδυνο 212 γλώσσες που χρησιμοποιούνται μόνο από παππούδες και γονείς πρόκειται να εξαφανιστούν. Ενώ οι γονείς μιλούν τη γλώσσα, σπάνια τη χρησιμοποιούν μεταξύ τους και δεν κάνουν προσπάθειες να την περάσουν στην επόμενη γενιά. 13 γλώσσες είναι καταδικασμένες να εξαφανιστούν! 

Αυτή η διαδικασία μπορεί να αντιστραφεί και να αποφευχθεί. Ο τουρισμός μας μπορεί να βοηθήσει στην αναζωογόνηση της τοπικής οικονομίας. Έπειτα, οι κυβερνήσεις μπορούν να τονώσουν τα κοινωνικά προγράμματα, που έχουν σχεδιαστεί για να δυναμώσουν την παρουσία των γλωσσών υπό εξαφάνιση στην Ευρώπη. Η εξαφάνισή τους δε θα σήμαινε μόνο απώλεια πολιτισμού, αλλά και της αρχαίας οπτικής για τις αρχές της ανθρωπότητας, όπως τη γνωρίζουμε σήμερα.








Πηγή: http://frapress.gr, telegraph.co.uk

Απ' ό,τι φαίνεται, το διακριτό, σχεδόν στρογγυλό /R/ μάλλον αρχίζει να εξαφανίζεται από τη σκωτική προφορά. Η Eleanor Lawson είναι κοινωνιογλωσσολόγος στο Πανεπιστήμιο της Γλασκώβης και στο Queen Margaret στο Εδιμβούργο και έχει διεξαγάγει έρευνα πάνω στο φαινόμενο αυτό.

Σε λέξεις όπως <car>, <cart> και <first>, οι ομιλητές δε χρησιμοποιούν πια το ρωτικό /R/, αλλά προφέρουν τη λέξη περισσότερο με τον τρόπο που το κάνει ένας Βρετανός ή Αγγλικανός ομιλητής.

Αυτό, βέβαια, δεν πρόκειται για περίπτωση αγγλικανοποίησης που προκαλείται με την εκτεταμένη έκθεση στη βρετανική τηλεόραση ή το ράδιο.

Η Lawson θεωρεί ότι «είναι μια φυσική φωνητική αλλαγή». Και συμπληρώνει: «Δε συμβαίνει μόνο στα αγγλικά της Σκωτίας. Υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες το φαινόμενο αυτό παρατηρείται και σε άλλες γλωσσικές ποικιλίες της αγγλικής, σε άλλες γλώσσες, με άλλα σύμφωνα. Αυτό έχει να κάνει με τα σύμφωνα, τα οποία, όταν βρίσκονται στην αρχή των λέξεων, πραγματώνονται φωνητικά με ένα πιο χρονικά ακριβή τρόπο. Όταν όμως βρίσκονται στο τέλος των λέξεων, υπάρχει η τάση οι κινήσεις (στους τόπους άρθρωσης) που συγκροτούν τα σύμφωνα αυτά να συμφύρονται.

Ουσιαστικά, στα αγγλικανικά αγγλικά, αυτό το ρωτικό /R/ άρχιζε να εξαφανίζεται περί το 1700 μ.Χ.. Αρχικά, ήταν χαρακτηριστικό της ομιλίας της εργατικής τάξης, το οποίο είχε στιγματιστεί ιδιαίτερα. Σήμερα είναι αποδεκτό και, μάλιστα, απαντά συχνά στα αγγλικανικά αγγλικά.

Πού πορεύεται λοιπόν το σκωτικό /R/; Ερευνητές στο QMU (Queen Margaret University) χρησιμοποίησαν υπερηχογραφήματα για να δουν τη στοματική κοιλότητα ομιλητών καθώς αυτοί μιλούσαν. Συμπέραναν ότι πράγματι το ρωτικό /R/ δεν εξαφανιζόταν εντελώς.

«Οι ομιλητές πραγμάτωναν το /R/ σε επίπεδο άρθρωσης», εξηγεί η Lawson. «Ακολουθούσαν την κατάλληλη γλωσσική κίνηση, ωστόσο αυτό που στην ουσία έκαναν ήταν ότι καθυστερούσαν στην εκφώνησή του σε βαθμό τέτοιο, ώστε να καλύπτεται ο ήχος από επόμενο σύμφωνο ή να έχει παύσει η δόνηση των φωνητικών χορδών. Έτσι, δεν μπορεί κάποιος να το ακούσει όσο καθαρά προφερόταν παλιά. Και πάλι, όμως, δεν μπορούμε να κάνουμε λόγο για περίπτωση εξαφάνισης του /R/ - αφού εξακολουθούν να το παράγουν».

Η Lawson δεν ανησυχεί για την τάση της εξαφάνισης του /R/, και ισχυρίζεται ότι δεν μπορεί ούτε θα έπρεπε να κάνει κανείς τίποτα για τη μεταβολή αυτή: «Η γλώσσα αλλάζει διαρκώς».




Πρόχειρη μετάφραση: Tobe Ornottobe
Το /R/ στο κείμενο αυτό επιλέγω να το εκφράζω ως φώνημα παρά ως φθόγγο, ώστε να περιλαμβάνει όλους τους πιθανούς φθόγγους με τους οποίους μπορεί να πραγματωθεί στη σκωτική διάλεκτο (βλ. περισσ. Scottish English)

ΠΗΓΗ

Ο άνθρωπος έρχεται στον κόσμο εφοδιασμένος με την έμφυτη προδιάθεση να κατακτήσει την γλώσσα ή τις γλώσσες, οι οποίες χρησιμοποιούνται στο γλωσσικό περιβάλλον που έχει εκτεθεί. Η γλωσσική κατάκτηση γίνεται φυσικά, χωρίς επίπονη προσπάθεια ή κάποιου άλλου είδους παρέμβαση, όπως για παράδειγμα διορθώσεις από τους γονείς ή διδασκαλία. Από τη στιγμή που το παιδί θα βρεθεί σε γλωσσικό περιβάλλον, αναγκαστικά θα μάθει την ή τις ομιλούμενες γλώσσες αρκεί να βρίσκεται μέσα στην λεγόμενη κρίσιμη περίοδο για την κατάκτηση της γλώσσας.

Ολοι γνωρίζουμε για τους ανθρώπους με δυσλεξία και την προσπάθεια που κάνουν με τη γραφή και το διάβασμα. Πόσοι, όμως, έχουμε αναρωτηθεί πως είναι να βλέπεις μέσα από τα μάτια αυτών;

Ο Ντάνιελ Μπρίτον είναι ο δημιουργός της «Γραφής Δυσλεκτικών», μιας ιδέας που σκοπό έχει να αφυπνίσει το κοινό σχετικά με το θέμα, βάζοντάς τους στη θέση ενός δυσλεκτικού.

Είναι ένα λεπτό ζήτημα και μερικοί άνθρωποι δεν είναι σε θέση να καταλάβουν τι ακριβώς γίνεται στο μυαλό τους, όταν κάνουν μια προσπάθεια.

Ως εκ τούτου δημιούργησε μία γραφή σχεδόν δυσανάγνωστη έτσι, ώστε να κατανοήσει ένα μη δυσλεκτικό άτομο την ταχύτητα ανάγνωσης ενός δυσλεκτικού.

Το πρότζεκτ κερδίζει την προσοχή των μέσων ενημέρωσης, ενώ είναι πολλοί εκείνοι που θέλουν να ασχοληθούν με το θέμα.

Επόμενο βήμα για τον Ντάνιελ είναι να δημιουργήσει ένα εκπαιδευτικό πακέτο, το οποίο θα σταλθεί στα σχολεία για την ενημέρωση δασκάλων και μαθητών.

Το χωριό Αντιά στο Κάβο Ντόρο βρίσκεται στη Νότια Εύβοια ανάμεσα στις κορυφές Αηδόνι και Μηλιά, του όρους Όχη και σχεδόν 40 χιλιόμετρα μακριά από την Κάρυστο. Οι λιγοστοί κάτοικοι χρησιμοποιούν ένα δικό τους κώδικα επικοινωνίας, τη σφυριά. Η σφυριά είναι μια γλώσσα που βασίζεται αποκλειστικά στα σφυρίγματα. Κάποιος που δεν μιλάει αυτή τη γλώσσα, ακούγοντας τη, δεν αναγνωρίζει καμία λέξη παρά μόνο διαφορετικού είδους σφυρίγματα. Κι όμως κάθε σφύριγμα αντιστοιχεί σε ένα γράμμα της αλφαβήτου με αποτέλεσμα η σύνθεσή τους, να δημιουργεί ολόκληρες λέξεις και προτάσεις.

Η προέλευση της σφυριάς Μέχρι σήμερα δεν είναι εξακριβωμένο πώς ξεκίνησαν οι κάτοικοι της Αντιάς να μιλούν τη γλώσσα των σφυριγμάτων. Πιθανολογείται ότι λόγω της φυσιολογίας του αρχικού οικισμού που βρισκόταν ψηλότερα και άρα πολύ εκτεθειμένος στους ισχυρούς ανέμους, οι κάτοικοι χρειάστηκαν έναν εναλλακτικό τρόπο επικοινωνίας. Οι φθόγγοι της κανονικής γλώσσας χάνονταν με τον αέρα, ενώ τα πιο διαπεραστικά σφυρίγματα έφταναν από κορυφή σε κορυφή. Μια άλλη εκδοχή θέλει τη σφυριά να επινοήθηκε για την προστασία των κατοίκων από ληστές ή άλλου είδους επιδρομές. Μέσω των σφυριγμάτων, μπορούσε να προειδοποιήσει ο ένας τον άλλο για τον επερχόμενο κίνδυνο από σχετικά μεγάλη απόσταση και χωρίς κανείς άλλος να καταλαβαίνει. Οι σφυρικτές γλώσσες έχουν χρησιμοποιηθεί κατά καιρούς σε περιόδους πολέμου για μυστικές συνεννοήσεις. Λέγεται ότι ένας είδος σφυριάς χρησιμοποιούσαν και οι Έλληνες αντάρτες στα βουνά.

Ένα άλλο σενάριο συνδέει τη σφυριχτή γλώσσα της Αντιάς με την Περσική καταγωγή ορισμένων κατοίκων. Σύμφωνα με ιστορικά στοιχεία, μετά την ήττα στη Ναυμαχία της Σαλαμίνας οι Πέρσες εγκατέλειψαν τους στρατιώτες, που είχαν τοποθετήσει στην περιοχή της Καρύστου, για να φυλάνε Έλληνες αιχμαλώτους. Οι Πέρσες που έμειναν στην περιοχή διασκορπίστηκαν και ανακατεύτηκαν με τους γηγενείς μέχρι που αφομοιώθηκαν. Πολλοί πιστεύουν ότι οι Πέρσες και οι απόγονοί τους μιλούσαν τη σφυριά και τη διέδωσαν στους Έλληνες. Όποια κι αν είναι η αλήθεια για την προέλευση της γλώσσας, γεγονός είναι πως διατηρήθηκε στο πέρασμα των χρόνων περνώντας από γενιά σε γενιά.

Το αεροπορικό δυστύχημα που έκανε γνωστή τη σφυριχτή γλώσσα 

Παρόλο που η προέλευση της σφυριάς της Αντιάς, αναζητείται στα βάθη των αιώνων, η σφυριχτή γλώσσα έγινε γνωστή μόλις τον Μάρτιο του 1969. Την παραμονή του Ευαγγελισμού, ένα ιδιωτικό αεροσκάφος που είχε ξεκινήσει από τη Ρόδο με προορισμό την Αθήνα κατέπεσε σε μια πλαγιά του όρους Όχη. Μετά από έρευνες το αεροσκάφος βρέθηκε αλλά όχι και ο πιλότος Γιάννης Σοφιανόπουλος της εταιρίας ΧΡΩΠΕΙ. Οι συγγενείς του όρισαν εύρετρο ενός εκατομμυρίου δραχμών και οι κάτοικοι της περιοχής που ήξεραν καλά τις πλαγιές έσπευσαν να βοηθήσουν στις έρευνες. Τότε για πρώτη φορά η σφυριά έφτασε στα αυτιά ξένων. Οι κάτοικοι χρησιμοποιούσαν τη σφυριχτή τους γλώσσα για να συνεννοούνται μεταξύ τους για τη πορεία των ερευνών. Λίγες ημέρες μετά, βρέθηκε το πτώμα του πιλότου. Έτσι έγινε γνωστή η γλώσσα των κατοίκων που ήταν κρυμμένη στην Αντιά για πολλά χρόνια. Κατά καιρούς αρκετοί γλωσσολόγοι έχουν μελετήσει τη σφυριά της Αντιάς, ενώ έχει προταθεί να αναγνωριστεί σαν προστατευόμενη γλώσσα από την UNESCO.

Σήμερα η σφυριχτή γλώσσα της Αντιάς κινδυνεύει με εξαφάνιση Το 1980 και το 2010 γυρίστηκαν δύο ντοκιμαντέρ μικρού μήκους για την Αντιά, τα οποία όμως δεν έτυχαν μεγάλης προβολής. Με το πέρασμα του χρόνου η σφυριά κινδυνεύει να εξαφανιστεί. Οι νεότερες γενιές έχουν εγκαταλείψει την Αντιά, με αποτέλεσμα οι περίπου 30 εναπομείναντες κάτοικοι, να είναι και οι τελευταίοι σφυριχτές. Η εκμάθηση της σφυριάς γίνεται μόνο προφορικά και αυτό καθιστά τη διάδοσή της ακόμα δυσκολότερη. Ο καλύτερος σφυριχτής του χωριού έφυγε πρόσφατα από τη ζωή. Από τους υπάρχοντες κατοίκους της Αντιάς, οι περισσότεροι καταλαβαίνουν τη σφυριχτή γλώσσα αλλά πολλοί λιγότεροι είναι εκείνοι που τη μιλούν. Τον περασμένο Αύγουστο πραγματοποιήθηκε από το Δήμο Καρύστου, το πρώτο φεστιβάλ σφυριχτής γλώσσας με την ελπίδα η σφυριά να αναβιώσει και να μη χαθεί για πάντα. Δείτε στο βίντεο από το οδοιπορικό του «Μένουμε Ελλάδα», έναν διάλογο στη γλώσσα της σφυριάς. Στο 4.29 η κάμερα συναντά τους τελευταίους σφυριχτές της Αντιάς....


 


Πηγή: mixanitouxronou.gr

Τι είναι στ' αλήθεια οι νοηματικές γλώσσες; Είναι και αυτές φυσικές ή μήπως είναι γλώσσες παντομίμες; Ένας κωφός την κατακτά φυσικά ή την διδάσκεται; Υπάρχει κρίσιμη περίοδος για την κατάκτηση της ή όχι; Υπάρχει μόνο μία νοηματική γλώσσα στον κόσμο ή υπάρχουν πολλές και διαφορετικές μεταξύ τους; Σε αυτά τα κρίσιμα ερωτήματα θα προσπαθήσουμε να απαντήσουμε με αυτό εδώ το σύντομο κείμενο.

Όπως και οι προφορικές γλώσσες έτσι και οι νοηματικές είναι φυσικές. Δεν αποτελούνται μόνο από κινήσεις χεριών, όπως πολλοί πιστεύουν, αλλά και από συσπάσεις προσώπου και τις κινήσεις του σώματος. Εξυπηρετούν στην επικοινωνία τα κωφά άτομα και είναι τόσο πλήρεις όσο και οι προφορικές γλώσσες. Με άλλα λόγια έχουν τα ίδια επίπεδα ανάλυσης της γλώσσας με τις προφορικές δηλαδή μορφολογία, σύνταξη, πραγματολογία, σημασιολογία, φωνολογία και φωνητική.

Λαμβάνοντας υπόψη την έμφυτη προδιάθεση του ανθρώπου να μάθει τη γλώσσα, ένα κωφό παιδί την κατακτά αβίαστα και χωρίς επίπονη προσπάθεια αρκεί να εκτεθεί όσο το δυνατό πιο σύντομα στην γλώσσα νευμάτων. Είναι απαραίτητη η γρήγορη έκθεση στο γλωσσικό περιβάλλον καθώς υπάρχει η λεγόμενη κρίσιμη περίοδος κατάκτησης της γλώσσας, η οποία αν περάσει και το παιδί δεν έχει κατακτήσει τη γλώσσα είναι σχεδόν απίθανο να καταφέρει να επικοινωνήσει σωστά με τους γύρω του. Το άτομο θα μπορέσει να μάθει μεγάλο μέρος του λεξιλογίου της γλώσσας του όμως, θα υστερεί πολύ στις γραμματικές πλευρές της γλώσσας. Αυτό το γεγονός επιβεβαιώνεται από παιδιά που δεν ήρθαν σε επαφή με την νοηματική κατά την κρίσιμη περίοδο και στη συνεχεία όσο κι αν προσπάθησαν δεν κατόρθωσαν να φτάσουν στην πολυπόθητη γλωσσική κατάκτηση.

Σήμερα αναγνωρίζονται περίπου 130 γλώσσες νευμάτων σύμφωνα με το Ethnologue  (Ελληνική, Αμερικανική, Ισπανική, Κινεζική κλπ) και όλες είναι διαφορετικές μεταξύ τους, δηλαδή για παράδειγμα η καθεμιά έχει τους δικούς της μορφολογικούς και συντακτικούς κανόνες, τα δικά της νοήματα καθώς επίσης και αλφάβητο.

Η νοηματική, μια μορφή γλωσσικής επιτέλεσης, έχει περιπέσει σε ατραπούς προς την παγίωση της αχρησίας της και υφίσταται τόσο βάναυσα τον δηκτικό έλεγχο και την άκριτη απόρριψη της από τους ανθρώπους, ένα ον που τείνει να πιστεύει στο παράδοξο και να το ανάγει σε αυτονόητο, όπως η παραδοσιακή φιγούρα της δασκάλας που με τη βίτσα της επιβάλλεται και διορθώνει τη δημιουργικότητα σε παραγωγικότητα, τη φαντασία σε τυποποίηση...

Όπως εμφαίνει και ο τίτλος, εδώ θα βρείτε μια λίστα σχετικά με αυτά που λίγο πολύ θα δημοσιεύουμε:

Συμπληρώστε τα παρακάτω πεδία για να έρθετε σε επαφή μαζί μας.

Όνομα *

E-mail *

Θέμα *

Μήνυμα *

Αρχείο

Αρχείο

Αρχείο